Proces terreuraanslagen in Brussel (1): Hoe en waarom word je jurylid?

De samenstelling van de jury in het proces over de aanslag in Brussel is gezien het belang van de zaak veelvuldig in de pers aan bod gekomen. Er waren veel verzoeken om geen jurylid te zijn. Hier volgt een korte samenvatting van hoe de jury in België is samengesteld en wat de rechten en plichten van juryleden zijn.

Proces terreuraanslagen in Brussel (1): Hoe en waarom word je jurylid?

Welke zaken kunnen naar het hof van assisen?  

In de praktijk wordt het hof van assisen gebruikt om de meest ernstige misdrijven te berechten, maar in theorie is het bevoegd voor alle misdrijven, politieke misdrijven en persmisdrijven.  

Het hof van assisen is het strafhof dat de zwaarste straffen kan opleggen.  

Hoe worden juryleden geselecteerd?  

De jury wordt voor het begin van het proces door loting aangewezen.   

Om de vier jaar wordt een lijst van kandidaat-juryleden opgesteld. Om op de lijst te komen moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:  

  • geregistreerd zijn als kiezer;  

  • ingeschreven zijn in het kiezersregister; 

  • niet uit uw burgerlijke en politieke rechten ontzet zijn;  

  • ten minste 28 jaar oud en minder dan 65 jaar oud zijn;  

  • kunnen lezen en schrijven;  

  • niet zijn veroordeeld voor een strafbaar feit en tot een gevangenisstraf van meer dan vier maanden of een werkstraf van meer dan 60 uur.  

Vóór het proces krijgen zij een briefing en worden zij tijdens het hele proces door de voorzitter van de rechtbank begeleid in hun taken.  

Wat zijn de rechten en plichten van juryleden?  

Rechten  

Zij hebben het recht om via de voorzittende rechter vragen te stellen aan getuigen en aan de beschuldigde, een kopie van de tenlastelegging en het verweerschrift, indien aanwezig, te ontvangen, aantekeningen te maken (zonder het debat te onderbreken) en zij krijgen een vergoeding voor hun deelname aan het proces.  

Deze vergoeding is bedoeld als compensatie voor de tijd die de betrokkene niet op haar of zijn werkplek doorbrengt.  

Er is ook een reiskostenvergoeding.  

Taken  

Jurylid zijn is een plicht. Er is voorzien in een boete bij niet-naleving van de verplichtingen van juryleden.    

Juryleden moeten de procedure zorgvuldig volgen.   

Uiteindelijk beslissen de juryleden alleen, zonder de rechtbank, of de verdachte schuldig is of niet. De beraadslaging van de jury is gebaseerd op een systeem van vragen. De stemming over de schuld is geheim. Aan het einde van de beraadslaging moet het hoofd van de jury de uitspraak overschrijven en ondertekenen.